تجربه های عرفانی در ادیان

در مقاله های بعدی، این تجربه عرفانی در ادیان و سنت های معنوی کهن بررسی می شود. در این بررسی ها سنت های معنوی بومیان قاره آمریکا، تائوئیسم، بودیسم و هندوئیسم به ترتیب در چهار مقاله پژوهش می شود و در سه مقاله دیگر به مطالعه انتقادی عرفان یهودی، مسیحی و اسلامی می پردازد. در نهایت به طبقه بندی تجربه عرفانی در این مکاتب پرداخته و توازی هرمنوتیکی آنها اثبات می شوند، که تز اصلی این تحقیق است و نشان می دهد که می توان از مقایسه و درجه گذاری برتری و خلوص تجربه عرفانی در مکاتب گوناگون سخن به میان آورد.

توازی هرمنوتیکی بدین معناست که این تجربه ها در راستای فطرت توحیدی ـ که در همه انسان ها مشترک بوده و تغییر و تحولی نمی یابد ـ صورت گرفته است، ولی با توجه به تاثیری که اعتقادات، اعمال و آیین ها در شکل گیری تجربه های عرفانی دارند در سطوح مختلفی جای می گیرند. از این رو، از حیث برتر و فروتر یا ناب تر و ناخالص تر بودن مقایسه پذیر هستند.

کتاب حاضر در فصل های زیر، تجربه های عرفانی در ادیان را به بحث نشسته است؛

فطرت گرایی در تعریف و تبیین تجربه های عرفانی، شامانیسم؛ عرفان طبیعت گرای وهم جو، تائوئیسم؛ طبیعت گرای واقع بین، هندویسیم(انسان گرای الهی)، بودیسم(انسان گرای الحادی)، عرفان یهودی؛ خداگرای انسان ستیز، عرفان مسیحی؛ خداگرای انسان انگار، عرفان اسلامی؛ خدا گرای انسان باور.