از آغاز مبارزات انقلاب، توجه برخی نظریه پردازان غربی به انقلاب و حوادث آن جلب شد. اینکه آنها در تحلیل انقلاب دنبال چه بودند و تئوری پردازی درباره انقلاب چه ماحصلی برایشان داشته، فعلا محل بحث نیست، اما آنچه در گردآوری مقالات دفتر نخست این مجموعه دو جلدی مد نظر بوده، این است که تا چه اندازه نظریه اجتماعی موجود در فهم و تبیین انقلاب اسلامی کفایت نظری و عملی داشته و نقاط چالشی میان انقلاب و رویکردهای مدرن در تبیین انقلاب کدامند.
دفتر دوم هم مجموعه ای است از مقالات و یادداشت هایی که با نگاهی هم دلانه درباره انقلاب و در بستر تاریخ و فرهنگ خود نوشته شده اند. در ضمیمه این جلد، دو نامه از حضرت امام آمده است که به گمان نگارنده، هسته اصلی آراء ایشان در فهم انقلاب را تشکیل می دهد.
* عناوین مقالات دفتر اول:
– انقلاب دینی؛ چالشی در نظریه پردازی کلاسیک / حسین کچوئیان
– نسبت نظریه و فهم عمومی؛ سبب بی کفایتی نظریه های رایج در توضیح انقلاب اسلامی چیست؟ / حسین کچوئیان
– انقلاب اسلامی ایران و بازتاب آن در رویکردهای نظری / محمدباقر خرمشاد
– بازتاب انقلاب اسلامی در نظریه های انقلاب؛ تولد و شکلگیری نسل چهارم تئوری های انقلاب / محمدباقر خرمشاد
– نظریه پردازی مدرن و فلسفه انقلاب اسلامی (شالوده شکنی مبانی نظری گفتمان مدرن) / موسی نجفی
– ضعف نظریه پردازی غرب در تحلیل ماهیت انقلاب اسلامی ایران / احمد رهدار
– انقلاب اسلامی الگویی برای جهان پساسکولار / مظفر نامدار
– وضعیت دین در جهانِ قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی / احمد رهدار
* عناوین مقالات دفتر دوم:
– تاثیر انگیزه های دینی بر پیدایش انقلاب / محمد رجبی
– انقلاب؛ پدیده ای قدسی و جلوه ای رحمانی / محمد مددپور
– بازشناسی هویت انقلاب اسلامی / محمدصادق کوشکی
– غرب زدگی شبه مدرن و انقلاب اسلامی / شهریار زرشناس
– نسبت انقلاب اسلامی با مدرنیته و اقتضائات آن / موسی نجفی
– تحلیل انقلاب اسلامی از منظر مسائل فلسفه تاریخ / احمد رهدار
– تدوین تاریخ انقلاب اسلامی چگونه تحقق می یابد؟ / سید حمید روحانی
– توطئه امام زدایی / سید حمید روحانی
* پیوست دفتر دوم:
– قیام برای خدا
– تاریخ انقلاب
