دین پژوهی معاصر: درنگ و درایتی در گفتمان های سه گانه ی متجمد، متجدد و مجدد

این کتاب که در صدد جریان شناسی دین پژوهی در ایران است پیشگفتار کتاب سه گفتمان شاخص را در ساحت حکمت و معرفت دینی ارزیابی می کند: گفتمان متجمد سنتی، گفتمان متجدد غرب گرا، گفتمان مجدد احیاگر.

رشاد در مورد جریان اول می نویسد: جریان متجمد، با خصلت تصلب بر میراث بازمانده از سلف، متحجرانه بر مشی و مرام علمی معرفتی سنتی پای می فشرد و دیده از دیدار مناظر و مکاتب نو پدید و فرابومی فروبسته و قرن هاست که دین پژوهی را به تحشیه نگاری و تعلیقه زنی بر آثار و آرای کهن فروکاسته و اجتهاد را حتی، تقلیدی می خواهد.

نویسنده این کتاب در مورد جریان متجدد معتقد است: جریان متجدد، با انقطاع از تبار علمی خود و با بی اعتنایی و قدرناشناسی نسبت به ذخائر و خزائن غنی و قویم حکمی و معرفتی خودی، دل در گرو فکر و فرهنگ غرب غالب دارد و با گرته برداری از جنبش اصلاح دینی در آن دیار و پدیده ی پروتستانتیزم مسیحی، آرمان و آرزوی «نودینی» و «پروتستانتیسم اسلامی» را در سر می پرورد.

مؤلف علاوه بر ارزیابی این دو گفتمان و توصیف افراطی و تفریطی برای آن ها، جریان علمی را با سه خصلت از آن ها متمایز می کند که عبارتند از: 1ـ وفاداری ارزش شناسانه و مجتهدانه به مواریث فخیم و قویم خودی، 2ـ مواجهه فعال، نکته سنجانه و اصطیادی با رهاورد معرفتی دیگر ملل 3ـ اِفراغ وُسع برای گشودن راهی بدیع، در میان تحجر و تجدد برای احراز سهمی سزاوار در سرمایه حکمی معرفتی بشری.

کتاب دین پژوهی معاصر: درنگی در گفتمان های سه گانه متجمد، متجدد و مجدد» مجموعه از مقاله و مقاله هایی است که در طی سال های اخیر به زبان و قلم مؤلف جاری شده است. کتاب دربردارنده یازده فصل است. مباحثی مانند: موانع نواندیشی و نظریه پردازی دینی: موانع فرهنگی، موانع اجتماعی، موانع روانی، موانع رویکردی، موانع تدبیری و اجرایی؛ انسداد اجتهاد: معنا و مبنای اجتهاد، کارکردهای اساسی اجتهاد؛ بابسته های کنونی دین پژوهی، نهضت علمی: بایدها و نبایدها؛ آسیب شناسی گفتمان متجدد و… عناوین یازده فصل کتاب را تشکیل می دهد.