نقدی بر مارکسیسم

از ویژگی های استاد شهید، آیة الله مطهری، تسلّط به مبانی فکری فلسفه های غربی و اندیشه های مکاتب دیگر بود که با ژرف نگری در متون اصلی غربی ها و نقّادی فرآورده های فکری دگراندیشان، به عرضۀ چهرۀ روشن اسلام و برتری تفکر اسلامی بر فلسفه های شرقی و غربی می پرداخت.
کتاب «نقدی بر مارکسیسم» حاصل 45 جلسه بحث استاد، دربارۀ فلسفۀ مارکسیسم و نقد آن است.

این بحث ها در سال های 1355 و 1356 شمسی در قم و با حضور جمع خاصی از طلّاب انجام گرفته است. در ضمن این مباحث، سیری در فلسفۀ مارکسیسم، براساس کتاب «مارکس و مارکسیسم» (نوشتۀ آندره پی یتر، ترجمۀ شجاع الدین ضیائیان، نشر دانشگاه تهران) صورت گرفته که به قصد آشنایی با دیدگاه های این فلسفۀ مادی است.

در بخشی از این کتاب، به نقد و بررسی مسائل مختلف مارکسیسم و بیان اختلاف آن ها با دیدگاه های اسلام پرداخته است که می توان آن را به نوعی«فلسفۀ تطبیقی» شمرد.

از جمله مباحث کتاب می توان به: علل گرایش به مارکسیسم، علل پیدایش مارکسیسم، فلسفۀ مارکسی، مسئلۀ شرور، مارکس و فلسفۀ هگل، فلسفۀ مارکس،فلسفۀ مادی گرا، فلسفۀ مارکس، فلسفۀ پراکسیس، فلسفۀ مادی گرایی تاریخی، جاودانگی اصول اخلاقی، بایدهای ثابت و بایدهای متغیّر، فلسفۀ بودن و فلسفۀ شدن، اصول چهارگانۀ دیالکتیک، نقد اصل تضاد، حرکت، تز و آنتی تز

این اثر، برای نخستین بار در سال 1363 شمسی، از سوی انتشارات صدرا در 350 صفحه منتشر شد و در سال های بعد تجدید چاپ گردید. کتاب نکات فراوان و بدیع دارد و درخور تأمل صاحبان اندیشه و اهل مطالعه در مسائل فلسفی است.