کتاب تحول حوزه علمیه و روحانیت منتشر شد

اهمیت وضع فرهنگی و ارزشی جامعه در روند صحیح رشد و توسعه کشور، غنای تعالیم حیات‌بخش اسلام، مسئولیت روحانیت در شناخت، ابلاغ و اجرای آموزه‌های اسلام، فرصت بی‌بدیل پدید‌آمده در عصر حاضر با تشکیل نظام جمهوری اسلامی، اعتماد مردم به روحانیت در واگذاری مسئولیت‌ها، مسئولیت‌پذیری روحانیت، تغییر شرایط اجتماعی و فرهنگی در کشور و نیز در عرصه بین‌الملل، عبور از شرایط بحرانی بعد از انقلاب و جنگ، و وجود سه‌دهه تجربۀ فعالیت‌های فرهنگی، مجموعه عواملی هستند که حوزه‌های علمیه را ملزم می‌سازند تا با ارزیابی خود، به ارتقای این نهاد تأثیر‌گذار بیشتر کمک کنند.
این کتاب، تحول حوزه علمیه را در گذشته و حال، در سه بخش بررسی کرده است. تناسب فعالیت‌های حوزه با تحولات و شرایط زمانه، نیازی است که تحول روحانیت را در تاریخ معاصر به‌ویژه بعد از انقلاب می‌طلبد. جایگاه روحانیت پیش از انقلاب، بیشتر به منبر و محراب محدود می‌شد. اما با پیروزی انقلاب اسلامی و وارد شدن حوزه‌های علمیه به عرصه‌های سیاسی و اجتماعی وسیع‌تر، و همچنین تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی‌های کلان و در اختیار داشتن ابزارهای رسانه‌ای فراگیر، ضرورت بازنگری و ارزیابی این نهاد تأثیرگذار را بیشتر نشان می‌دهد.
جایگاه و منزلت مطلوب فرهنگی روحانیت و حوزه‌های علمیه چیست؟ متناسب با چنین جایگاهی، چه عملکردی می‌تواند عملکرد مطلوب و مورد انتظار از حوزه و روحانیت به‌شمار آید؟ ارزیابی منصفانۀ فعالیت‌های انجام‌شده توسط حوزه‌های علمیه چیست؟ این‌ها سؤالاتی است که نویسنده تلاش دارد با ارائه ارقام و آمار در این پژوهش به آن‌ها پاسخ دهد.
کتاب حاضر بر این اصل استوار است که دین باید منشأ فرهنگ‌سازی قرار گیرد؛ آن‌هم در تمامی سطوح فرهنگ؛ لذا روحانیت و حوزه‌های علمیه باید به‌عنوان پرچم‌داران فرهنگ جامعه به بازبینی رسالت مطلوب و نقش موجود روحانیت بپردازند و شنوای ارزیابی منصفانۀ بیرون از حوزه هم باشند.
بخش اول کتاب با عنوان: الگو، ارزیابی و چشم‌انداز مطلوب فرهنگی روحانیت، شامل دو فصل است؛ عنوان بخش اول، الگوی ارزیابی فرهنگی روحانیت و ترسیم چشم‌انداز مطلوب است. بخش دوم با عنوان عملکرد فرهنگی حوزه‌های علمیه در تاریخ معاصر در چهار فصل آمده است و عملکرد روحانیت را از زمان صفویه تا دوره محمدرضا پهلوی بررسی می‌کند. بخش سوم روحانیت پس از انقلاب اسلامی است که در دو فصل مطرح شده است. فصل اول، به عملکرد بیرونی فرهنگی حوزه‌های علمیه و فصل دوم، به عملکرد درونی فعالیت فرهنگی حوزه‌های علمیه می‌پردازد.
موضوع کتاب «تحول‌ حوزه‌ علمیه ‌و‌ روحانیت؛در‌گذشته‌‌و‌حال؛ طرح الگو، چشم‌انداز و ارزیابی فعالیت روحانیت» بررسی تحول‌ حوزه و روحانیت در گذشته‌وحال است. ایجاد نیازمندی‌های نوین فردی و اجتماعی به آموزه‌های دینی، به‌واسطه تغییر شرایط در بیرون و بروز استعدادها و ظرفیت‌های نوین در درون جامعه روحانیت، همواره تغییر و بعضاً تحول متناسبی را ایجاب نموده است. این پژوهش قصد دارد براساس الگویی پیشنهادی، مطلوبیت‌های تحول را ترسیم و براساس آن، عملکرد روحانیت در تاریخ معاصر ـ به‌ویژه بعد از انقلاب ـ را بررسی کند. نپرداختن به این مسئله همواره مبدأ قضاوت‌های غیرمنصفانه یا خوش‌بینانه نسبت به عملکرد روحانیت بوده است و هریک به سهم خود عدم تصمیم‌گیری درست نسبت به آینده حوزه را به‌دنبال داشته است.
حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند، نویسنده این کتاب، پیش از این، آثاری همچون: «رابطه منطقی دین‌ و علوم کاربردی»، «قلمرو دین در تعیین مفروضات اساسی، ارزش‌ها، رفتارها و نمادها» و «مبانی و الگوی مهندسی فرهنگی» را نیز منتشر کرده‌اند.